Łączna liczba wyświetleń

środa, 29 czerwca 2011

Zachodnio - Kresowa Wystawa Rolniczo - Przemysłowa w Kępnie - 1923 r.

Jakby nie patrzeć to zawsze byliśmy na kresach. Zawsze blisko granicy jak nie państwowej to wojewódzkiej. Teraz też Powiat kępiński graniczy z województwami: łódzkim, opolskim i dolnośląskim. Taki to los :) 
W 1923 roku postanowiono udowodnić Niemcom, że Polak też potrafi dobrze gospodarować. Wszystko po to, aby podnieść morale miejscowej ludności. Decyzja o urządzeniu w Kępnie tej wystawy zapadła w sferach rolniczych Wielkopolski. Z tego co donosi ówczesna prasa musiała to być bardzo starannie przygotowana impreza na wielką skalę. Przyszedł dzień 16 września 1923 roku i na wystawie zagościł premier Wincenty Witos, minister rolnictwa i dóbr państwowych Jerzy Gościcki, wojewoda poznański Alfred hrabia Bniński, a także prezydent Wielkopolskiej Izby Rolniczej Gustaw Raszewski. 
Spójrzmy co o tym wszystkim piszą przedwojenni dziennikarze...


Powyższa fotografia przedstawia Prezesa Ministrów Wincentego Witosa zwiedzającego stoisko Związkowej Centrali Maszyn Towarzystwa Akcyjnego z Poznania odznaczonej najwyższymi nagrodami (złotym medalem oraz listem pochwalnym Ministerstwa Rolnictwa).

Źródło: ILUSTRACJA POLSKA z dnia 29 września 1923 r. nr 39


Źródło: ILUSTRACJA POLSKA z dnia 29 września 1923 r. nr 39 


Źródło: ILUSTRACJA POLSKA z dnia 29 września 1923 r. nr 39

niedziela, 26 czerwca 2011

Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej w Laskach i ks. Wiktor Falkowski

Falkowski Wiktor (1889 - 1942), proboszcz w Trzcinicy
Urodzony 21 lutego w Świbie (pow. Kępno), był synem Karola - nauczyciela i Marii z domu Krowiarz. Maturę uzyskał w 1911 r. w Ostrowie Wlkp. Studia teologiczne odbył w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu i w Gnieźnie, otrzymując święcenia 19 grudnia 1914 r. Od 1915 roku był wikarym w Obornikach i od 1916 w Biezdrowie (dekanat lwówecki) a od marca 1917 roku w parafii św. Marcina w Poznaniu. W 1918 roku przeniesiono go na wikariat w Ostrowie Wlkp., zaś w 1920 -1929 był nauczycielem w gimnazjum w Rawiczu. W 1928 roku przez 6 miesięcy wykonywał czynności duszpasterskie w Niemczech w okręgu Kassel oraz w Czechosłowacji. Następnie skierowany został w 1929 roku na probostwo w Pruścach (dek. rogoziński), a w latach 1933 - 1941 był proboszczem w Trzcinicy (dek. kępiński).
W okresie powstania wielkopolskiego 1918 - 1919 rozwijał w powiecie ostrowskim akcję pomocy powstańcom. Był jednym z 3 delegatów Ostrowa, którzy dostarczyli żywność i inne dary dla oddziału w Szczypiornie. 
Po wybuchu II wojny światowej ks. Falkowski pozostał w swej parafii, gdzie 6 października 1941 roku został aresztowany przez hitlerowców. Od 30 października 1941 roku osadzony był w obozie koncentracyjnym w Dachau (nr 28123). Zamordowany został w komorze gazowej 4 maja 1942 roku. 

Źródło: "Księża Społecznicy w Wielkopolsce 1894 - 1919. Słownik biograficzny A-H" Gniezno 1992 r.

 Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 18 lutego 1934 r. nr 7

Dzięki uprzejmości i ogromnej wiedzy Pani Marii Woźnicy z Towarzystwa Przyjaciół Lasek LUKUS udało się zidentyfikować praktycznie wszystkie osoby na zdjęciu. 
Na fotografii uwieczniono następujące osoby:
- siedzą od lewej: Władysława Osińska, ks. Wiktor Falkowski, Janina Toporowicz (żona kierownika szkoły w Laskach);
- w drugim rzędzie stoją od lewej: Pelagia Maryniak (Kwak), ?, ?, Ludwika Maryniak  (Szolc), Irena Kasprzak (Słupianek), Maria Balcerzak (Stodolska);
- w trzecim rzędzie stoją od lewej: Stanisława Wawrzyniak (Tomalik), Jadwiga Boruch (Wieczorek), Walentyna Podejma (Tomalik), Maria Jędryca (Pieles), Katarzyna Kurzawa.
W nawiasach zostały podane nazwiska pań jakie przyjęły po zmianie stanu cywilnego. 

środa, 22 czerwca 2011

Krzyk po śmierci czyli tajemnicze morderstwo restauratora Augustyna Drogiego z Kępna

Odkąd przeczytałam ten artykuł nurtuje mnie pytanie czy zagadka tego tajemniczego morderstwa została rozwiązana. Na kępińskim cmentarzu w grobowcu Drogich pochowany jest "bohater" poniższego artykułu. Napis głosi, iż zginął tragicznie. Póki co nie udało mi się znaleźć innych notatek prasowych na ten temat. Intuicja podpowiada, że to była zbyt znana postać, by jego zamordowanie przeszło bez echa. Wrzucam więc dziś to co mam, a poszukiwania będą trwały dalej.


Grób restauratora Augustyna Drogiego na kępińskim cmentarzu



Źródło: TAJNY DETEKTYW z dnia 04 października 1931 roku nr 38

niedziela, 19 czerwca 2011

40 tysięcy rubli, nieuczciwy urzędnik i dwaj podstępni kępińscy Żydzi

Jest rok 1851. 27 lipca odjechał pierwszy pociąg z Bydgoszczy. Zniesiono granicę celną między Królestwem Polskim, a Rosją. W Kępnie natomiast doszło do zajmującego incydentu...



 Źródło: GONIEC POLSKI z dnia 07 października 1851 r. nr 230


 Źródło: GONIEC POLSKI z dnia 10 października 1851 r. nr 233  

Jestem ciekawa ile teraz trzeba by było zapłacić za "wyczarterowanie" pociągu i to do Berlina. Hmmm.... A swoją drogą: co można było wtedy kupić za 500 talarów, które owy jegomość zapłacił za wynajęcie tego nadzwyczajnego pociągu do Berlina.

piątek, 17 czerwca 2011

"Pan Idzi myślał, że go nikt nie widzi" czyli pieniądze w ustępie :)


Źródło: GAZETA POWSZECHNA z dnia 23 sierpnia 1939 r. nr 192 

Dziś również zdarzają się nieuczciwi pracownicy, ale przypuszczam, że trudno byłoby schować skradzione pieniądze w ustępie :) Swoją drogą to musiała być śmierdząca sprawa!

środa, 15 czerwca 2011

Garść ogłoszeń różnych z dawnego Kępna

Na początek może fragment "Księgi adresowej Polski handlu przemysłu, rzemiosł i rolnictwa 1926/27":

A teraz kilka ogłoszeń, które udało mi się odnaleźć w Przewodniku Katolickim sprzed wielu lat:


Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 02.01.1916 r. nr 1


  Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 03.11.1901 r. nr 44 


Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 04.07.1909 r. nr 27


Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 07.11.1909 r. nr 45


  Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 08.03.1908 r. nr 10


 Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 08.06.1913 r. nr 23


    Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 08.12.1907 r. nr 49  

 
Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 10.05.1908 r. nr 19


  Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 10.09.1916 r. nr 37

 
Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 10.11.1907 r. nr 45  


  Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 12.10.1913 r. nr 41



Źródło: PRZEWODNIK KATOLICKI z dnia 15.12.1907 r. nr 50
 

wtorek, 14 czerwca 2011

Bieg okrężny w Kępnie


 Źródło: ŻOŁNIERZ WIELKOPOLSKI z dnia 26 lutego 1928 r. nr 9


  Źródło: ŻOŁNIERZ WIELKOPOLSKI z dnia 13 maja 1928 r. nr 20  

niedziela, 12 czerwca 2011

sobota, 11 czerwca 2011

Tragedia przy pogłębianiu studni w Piotrówce (gm. Trzcinica)

Znów na wstępie zacytuję Edmunda Srokę z jego książki "Trzcinica w 875 - leciu":
"Próby osadnictwa na terenie obecnego sołectwa Piotrówka zaczęły się dopiero za Piotra Trzcińskiego w 1724 r. (...) Już ojciec Piotra - Marcin Trzciński właściwie osiedlił 6 rodzin na tym terenie. Przedsięwzięcie okazało się nieudane. Osadnicy opuścili swe chaty. Powodem tego był brak wody w suchych latach. Lustro wody gruntowej było bardzo niskie.(...) Piotr Trzciński, szlachcic wszechstronnie wykształcony, piastujący stanowisko miecznika gostyńsko - sieradzkiego sprowadza specjalistów studniarzy od Gostynia. Wykopali oni na osadzie Piotrówka studnię głębinową. Od tego czasu zaczęła się rozwijać wieś, a później folwark w Piotrówce. Chłopi pańszczyźniani podpatrzyli i nauczyli się kopać głębokie studnie."
Niestety to nie rozwiązało problemu z wodą w Piotrówce. Prześladował on mieszkańców jeszcze w latach 90 - tych XX w. Obecnie woda dopływa tutaj rurami wodociągowymi aż z Trzcinicy.


Źródło: WIARUS Z 1873 r. nr 72


  Źródło: WIARUS Z 1873 r. nr 74  

piątek, 10 czerwca 2011

Kolejowe Przysposobienie Wojskowe w Kępnie

  

Źródło: KOLEJOWE PRZYSPOSOBIENIE WOJSKOWE  z dnia 07 marca 1937 r. nr 2


  Źródło: KOLEJOWE PRZYSPOSOBIENIE WOJSKOWE ze stycznia 1934 r. nr 1


  Źródło: KOLEJOWE PRZYSPOSOBIENIE WOJSKOWE z maja 1934 r. nr 5


Źródło: KOLEJOWE PRZYSPOSOBIENIE WOJSKOWE z maja 1934 r. nr 5 

czwartek, 9 czerwca 2011

Powiatowy Komitet Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego w Kępnie

Rada Naczelna Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego oraz Wojewódzkie i powiatowe Komitety Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego zostały powołane do życia Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 kwietnia 1925 r. Naczelną Radę W.F. i P.W. powołano przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia publicznego. W ramach Rady Naczelnej funkcjonowały 3 wydziały: Wydział Wychowania Fizycznego, Wydział Przysposobienia Wojskowego oraz Wydział Organizacji Sportowych. Wojewódzki Komitet Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego powoływał do życia w każdym powiecie oraz w każdym mieście wydzielonym z powiatu Powiatowy lub Miejski Komitet Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego.
Do głównych zadań Powiatowego lub Miejskiego Komitetu W.F. i P.W. należały:
- szerzenie idei wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego;
- współpraca z władzami państwowymi oraz samorządowcami nad organizacją i rozwojem wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego w powiecie;
- rozwijanie na terenie powiatu względnie miasta samodzielnej działalności w dziedzinie wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego;
- przedstawianie Wojewódzkiemu Komitetowi  W.F. i P.W. corocznych sprawozdań ze swej działalności oraz stanie wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego w powiecie.

W skład Powiatowego (Miejskiego) Komitetu W.F. i P.W. wchodzili:
- inspektor szkolny;
- dowódca garnizonu, znajdującego się w siedzibie komitetu lub inny delegat władzy wojskowej;
- starosta (prezydent miasta) lub urzędnik wydelegowany przez starostę (prezydenta miasta);
- jedna osoba spośród nauczycieli szkół średnich ogólnokształcących i seminariów nauczycielskich  Okręgu czynnych na obszarze powiatu, powołana przez Prezydium Wojewódzkiego Komitetu W.F. i P.W. w porozumieniu z Kuratorem Okręgu Szkolnego;
- jedna osoba spośród nauczycieli szkół zawodowych czynnych na obszarze powiatu, powołana przez Prezydium Wojewódzkiego Komitetu W.F. i P.W. w porozumieniu z Kuratorem Okręgu Szkolnego;
- jedna osoba spośród nauczycieli szkół powszechnych powołana przez Prezydium Wojewódzkiego Komitetu W.F. i P.W. w porozumieniu z Kuratorem Okręgu Szkolnego;
- oficer instrukcyjny, działający na obszarze powiatu względnie miasta;
- lekarz powiatowy;
- 3 przedstawicieli Sejmiku powiatowego, względnie 3 przedstawicieli rady miejskiej;
- osoby powołane przez Prezydium Wojewódzkiego Komitetu W.F. i P.W. oraz delegaci instytucji powołanych przez to Prezydium.
Przewodniczącego Powiatowego Komitetu W.F. i P.W.  oraz jego zastępcę mianowało Prezydium Wojewódzkiego Komitetu W.F. i P.W.  Członkowie Komitetu urzędowali 3 lata.
 


Źródło: ŻOŁNIERZ WIELKOPOLSKI z dnia 09 października 1927 r.nr 49

W piśmie "Junak: tygodniowym ilustrowanym organie Wojewódzkiego Komitetu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego Poznań-Toruń z dnia 23 listopada 1930 r. nr 46/47 czytamy we fragmencie dotyczącym Powiatu kępińskiego: 
„Wychowanie fizyczne młodzieży i przysposobienia wojskowego dużą cieszą się popularnością i we wszystkich prawie wioskach są oddziały ćwiczące a  święta wychowania fizycznego gromadzą setki zgłaszającej się do szlachetnego współzawodnictwa młodzieży. (…) Społeczeństwo coraz więcej przykłada wagi do tego ruchu, doceniając ważność w.f. i p.w. dla stworzenia najsilniejszej zapory w nadgranicznym powiecie przeciw zakusom zaborczych Niemiec. (…) Powiatowy Komitet W.F. i P.W. dokłada starań, by pobudować dalsze boiska, strzelnice małokalibrowe, ogrodów jordanowskich, pływalnię i świetlice, które wobec coraz większego napływu chętnych stają się konieczne dla wszechstronnego wyszkolenia młodzieży obojga płci.”


Źródło: ŻOŁNIERZ WIELKOPOLSKI z dnia 06 listopada 1927 r. nr 53 


  Źródło: ŻOŁNIERZ WIELKOPOLSKI z dnia 18 listopada 1927 r. nr 54 


 Źródło: ŻOŁNIERZ WIELKOPOLSKI z dnia 06 maja 1928 r. nr 17-19

środa, 8 czerwca 2011

Szaleństwa pogodowe nad Kępnem i okolicą

Ponieważ dziś strasznie boli mnie głowa i jest to związane z panującymi warunkami atmosferycznymi (burze, ulewy i gradobicia depczą po piętach okropnym upałom) postanowiłam wrzucić kilka artykułów o podobnych zjawiskach.


Źródło: ŚLĄSKA GAZETA LUDOWA z dnia 13 sierpnia 1933 r. nr 33


Źródło: ŚLĄSKA GAZETA LUDOWA z dnia 20 czerwca 1937 r. nr 25


 Źródło: GAZETA LWOWSKA z dnia 15 maja 1936 r. nr 111

Czyżby już wtedy efekt cieplarniany dawał o sobie znać? ;) 

wtorek, 7 czerwca 2011

Polowanie na kłusownika w majątku Siemionka

W ramach wprowadzenia do tematu fragment książki Edmunda Sroki "Trzcinica w 875 - leciu" Trzcinica 1997 r.:
"Po parcelacji dóbr rycerskich w Pomianach w 1911 r. resztówkę kupuje senior Kersten - było to w tym czasie 170 ha ziemi uprawnej i 75 ha lasu. W 1902 r. syn Kerstena kupuje od Rigera majętność Siemionkę o powierzchni 368 ha. Jako kapitan wojska niemieckiego bierze udział w I wojnie światowej, gdzie zostaje ciężko ranny tracąc nogę. Kersten przed wybuchem II wojny światowej zamieszkiwał w budynku dworu w Siemionce wraz z żoną (pielęgniarką z Oleśnicy), trzema synami i córką. Po śmierci ojca Kerstena, który rezydował w pobliskich Pomianach, jego syn dziedziczy pałac z resztówką w Pomianach. Rodzina Kerstenów przed nadejściem wojsk sowieckich w styczniu 1945 r. ewakuowała się do Niemiec."


Majątek Siemionka oznaczony na starej mapie niemieckiej nazwą Kerstenbruch. Las po lewej stronie mógł być domniemanym  miejscem wypadku lub zbrodni opisanej w poniższym artykule.


Źródło: GAZETA POWSZECHNA z dnia 03 sierpnia 1939 r.  nr 176

poniedziałek, 6 czerwca 2011

"Dobrobyt" niemiecki w rzeczywistości


Źródło: GAZETA POWSZECHNA nr 191 z 1939 r. 


Źródło:  ŚLĄSKA GAZETA LUDOWA nr 47 z dnia 20 listopada 1938 r.


Źródło: ORĘDOWNIK OSTROWSKI Z DNIA 18 sierpnia 1939 r. nr 99 

Ponad 70 lat minęło a temat jakże aktualny....

niedziela, 5 czerwca 2011

Pilot, konstruktor i na dodatek "wieśniak" - Antoni Gabriel


Źródło: ILUSTRACJA POLSKA nr 44 rok 1936

Źródło:  JUTRZENKA BIAŁOSTOCKA z dnia 11 listopada 1936 str. 18


Źródło: KULTURA  nr 30 z dnia 25 października 1936 r.
 
Teraz już nikt w Polsce (poza rodziną i pasjonatami lokalnej historii) o nim nie pamięta. A był taki czas, kiedy pisały o nim nie tylko lokalne gazety. A był taki czas kiedy usłyszała o Nim nawet Warszawa, a kto wie czy wieść nie poszła i za granicę.... Teraz Mnichowice to mała, senna wioska pod Kępnem w gminie Bralin. Wtedy raczej też nie było inaczej. Jak dowiedzieliśmy się niedawno to wybudowanie samolotu to był tylko mały epizod w Jego barwnym życiu. Obecnie Bralin i Mnichowice przygotowują się do uczczenia tej niezwykłej postaci, dzięki której usłyszała o nich cała Polska. Niewiele pozostało po tej znamienitej konstrukcji. Spotkał go marny los. Z tego co nam wiadomo zachował się do naszych czasów jedynie drążek sterowy.  

 
Antoni Gabriel (1911 - 1991)